Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Sosnowiec

    Roman Chruściel i historie z Sosnowca opowiedziane dłutem i stołową łyżką [ZDJĘCIA]

    Sosnowiec
    Wojciech Todur
    Wejście do pracowni, która zimą pachniała palącym się drewnem, było jak przekroczenie progu do innego świata. W kamienicy pod adresem Marii Skłodowskiej 14 w Sosnowcu Roman Chruściel opowiadał rzeczywistość swoją kreską, a czasem i zabierał na księżyc.
    Wejście do pracowni, która zimą pachniała palącym się drewnem, było jak przekroczenie progu do innego świata. W kamienicy pod adresem Marii Skłodowskiej 14 w Sosnowcu Roman Chruściel opowiadał rzeczywistość swoją kreską, a czasem i zabierał w... kosmos. </p> Pracownia Romana Chruściela była ważnym miejscem na artystycznej mapie Sosnowca. - Większość z nas mieszkała w sosnowieckich blokowiskach. Wejście do pracowni, która zimą pachniała palącym się drewnem, było jak przekroczenie progu do innego świata - opowiada Dariusz Kindler, fotograf i przyjaciel artysty. </p> - Roman nie tylko tutaj pracował, ale organizował chociażby imieniny. Większość pracowni kojarzy się z twórczym nieładem. U Romana zawsze było czyściutko. Po skończonej imprezie nie wypuszczał nas do chwili aż wszystkiego nie posprzątaliśmy, a prasa na środku nie została przykryta szarym papierem pakowym. W czasie tych spotkań zdarzało się, że Roman ustawiał na sztaludze, jakąś swoją niedokończoną pracę i pytał nas co widzimy... Dla nas to było ciekawe, rozwijające wyobraźnię zajęcie, ale dla niego okazja do inspiracji - opowiada Dariusz Kinder, który podzielił się z naszymi czytelnikami niezwykłą pamiątką. </p> - W latach 80. wciąż dużo było plakatów upamiętniających lot Mirosława Hermaszewskiego w kosmos. Romek wyciął z jednego z nich twarz naszego kosmonauty, a mnie poprosił, żebym zrobił zdjęcia uczestników ówczesnego spotkania. Potem nasze twarze zastąpiły wizerunek Hermaszewskiego i powstało pamiątkowe tablo 'Pierwsi Zagłębiacy w kosmosie. 1984 Sosnowiec' - uśmiecha się Dariusz Kindler. Na tablo znalazły się również twarze Ryszarda Twardocha, rysownika z Sosnowca, Jerzego Łosiewicza, późniejszego z-cy dyrektora zagórskiej fabryki 'Silma', Kryspiana Adamczyka, artysty plastyka z Sosnowca, Zdzisława Treli i Antoniego Breli, przyjaciół artysty. </p> - Tego dnia, w tym spotkaniu, zabrakło wielu zacnych postaci z naszego towarzystwa. Pytali potem - 'Czy mogą dołączyć do 'lotu'?'. Romek stwierdził, że nie ma takiej możliwości...Że tamta chwila już minęła. Taki był. Małomówny, ale konkretny. Jak już coś robił, albo mówił, to zostawało na długo, a lepiej byłoby powiedzieć na zawsze - podkreśla Dariusz Kindler.
    Dariusz Kindler
    1 z 14

    Wejście do pracowni, która zimą pachniała palącym się drewnem, było jak przekroczenie progu do innego świata. W kamienicy pod adresem Marii Skłodowskiej 14 w Sosnowcu Roman Chruściel opowiadał rzeczywistość swoją kreską, a czasem i zabierał w... kosmos.

    Pracownia Romana Chruściela była ważnym miejscem na artystycznej mapie Sosnowca. - Większość z nas mieszkała w sosnowieckich blokowiskach. Wejście do pracowni, która zimą pachniała palącym się drewnem, było jak przekroczenie progu do innego świata - opowiada Dariusz Kindler, fotograf i przyjaciel artysty.

    - Roman nie tylko tutaj pracował, ale organizował chociażby imieniny. Większość pracowni kojarzy się z twórczym nieładem. U Romana zawsze było czyściutko. Po skończonej imprezie nie wypuszczał nas do chwili aż wszystkiego nie posprzątaliśmy, a prasa na środku nie została przykryta szarym papierem pakowym. W czasie tych spotkań zdarzało się, że Roman ustawiał na sztaludze, jakąś swoją niedokończoną pracę i pytał nas co widzimy... Dla nas to było ciekawe, rozwijające wyobraźnię zajęcie, ale dla niego okazja do inspiracji - opowiada Dariusz Kinder, który podzielił się z naszymi czytelnikami niezwykłą pamiątką.

    - W latach 80. wciąż dużo było plakatów upamiętniających lot Mirosława Hermaszewskiego w kosmos. Romek wyciął z jednego z nich twarz naszego kosmonauty, a mnie poprosił, żebym zrobił zdjęcia uczestników ówczesnego spotkania. Potem nasze twarze zastąpiły wizerunek Hermaszewskiego i powstało pamiątkowe tablo 'Pierwsi Zagłębiacy w kosmosie. 1984 Sosnowiec' - uśmiecha się Dariusz Kindler. Na tablo znalazły się również twarze Ryszarda Twardocha, rysownika z Sosnowca, Jerzego Łosiewicza, późniejszego z-cy dyrektora zagórskiej fabryki 'Silma', Kryspiana Adamczyka, artysty plastyka z Sosnowca, Zdzisława Treli i Antoniego Breli, przyjaciół artysty.

    - Tego dnia, w tym spotkaniu, zabrakło wielu zacnych postaci z naszego towarzystwa. Pytali potem - 'Czy mogą dołączyć do 'lotu'?'. Romek stwierdził, że nie ma takiej możliwości...Że tamta chwila już minęła. Taki był. Małomówny, ale konkretny. Jak już coś robił, albo mówił, to zostawało na długo, a lepiej byłoby powiedzieć na zawsze - podkreśla Dariusz Kindler.
    Roman Chruściel pochodził z sosnowieckiej Pogoni. Urodził się i początkowo mieszkał w domu przy ul. Rybnej. Z czasem rodzina przeprowadziła się na ul. Owsianą. </p> Mimo, że kryła się w nim artystyczna dusza, to papiery do Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Katowicach złożył wbrew rodzicom, którzy chcieli, żeby uczył się zawodu w Technikum Budowlanym. Następnie studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zajmował się rysunkiem, grafiką artystyczną i użytkową. Pracował w momencie, gdy katowicki ośrodek rozwijał się prężnie i dynamicznie, dorównując środowisku grafików warszawskich. </p> - Pan Roman, którego znałam osobiście, był jednym z najbardziej płodnych artystów zagłębiowskich. Jest autorem prac graficznych w technice linorytu, używał też piórka i tuszu. Jego prace nacechowane energią ruchliwej, wibrującej kreski, zapraszają do wnętrza industrialnego świata drugiej połowy XX wieku. Swoje dzieła traktował, jak formę zapisu historii zagłębiowskich miast, ale i dokumentacji swoich podróży w głąb otaczającej go przyrody i krajobrazu. Dotykał też tematów sakralnych, a przede wszystkim motywu bizantyjskiej starej ikony - mówi Karolina Kindler-Skowronek, kurator wystawy.
    arch. rodzinne
    2 z 14

    Roman Chruściel pochodził z sosnowieckiej Pogoni. Urodził się i początkowo mieszkał w domu przy ul. Rybnej. Z czasem rodzina przeprowadziła się na ul. Owsianą.

    Mimo, że kryła się w nim artystyczna dusza, to papiery do Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Katowicach złożył wbrew rodzicom, którzy chcieli, żeby uczył się zawodu w Technikum Budowlanym. Następnie studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zajmował się rysunkiem, grafiką artystyczną i użytkową. Pracował w momencie, gdy katowicki ośrodek rozwijał się prężnie i dynamicznie, dorównując środowisku grafików warszawskich.

    - Pan Roman, którego znałam osobiście, był jednym z najbardziej płodnych artystów zagłębiowskich. Jest autorem prac graficznych w technice linorytu, używał też piórka i tuszu. Jego prace nacechowane energią ruchliwej, wibrującej kreski, zapraszają do wnętrza industrialnego świata drugiej połowy XX wieku. Swoje dzieła traktował, jak formę zapisu historii zagłębiowskich miast, ale i dokumentacji swoich podróży w głąb otaczającej go przyrody i krajobrazu. Dotykał też tematów sakralnych, a przede wszystkim motywu bizantyjskiej starej ikony - mówi Karolina Kindler-Skowronek, kurator wystawy.
    Pracownia artysty znajdowała się na Pogoni pod adresem ul. Mari Skłodowskiej 14. Roman Chruściel przychodził tutaj niemal każdego dnia z ulicy Mireckiego, gdzie mieszkał z rodziną. </p> Na pierwszym piętrze kamienicy, która powstała w latach 1925-29 i nazywała się Kolonią Pracowników Miejskich, a z czasem Kolonią Limanowskiego, Roman Chruściel miał do dyspozycji jeden pokój. Pomieszczanie było ogrzewane kaflowym piecem. Dzień zaczynał od napalenia w nim drewnem. Nie było toalety, ale była umywalka. Na środku stała duża prasa do wykonywania odbitek, która czasem służyła też, jako stół. W lewym rogu biurko - przy nim fotel, jakieś krzesła - a w prawym kwiatek - bluszcz, który piął się po framudze jednego z dwóch okien - oraz sztaluga. </p> Wzdłuż ścian wisiały linki, na których Roman Chruściel wieszał pachnące drukarską farbą odbitki swoich prac.
    Dariusz Kindler
    3 z 14

    Pracownia artysty znajdowała się na Pogoni pod adresem ul. Mari Skłodowskiej 14. Roman Chruściel przychodził tutaj niemal każdego dnia z ulicy Mireckiego, gdzie mieszkał z rodziną.

    Na pierwszym piętrze kamienicy, która powstała w latach 1925-29 i nazywała się Kolonią Pracowników Miejskich, a z czasem Kolonią Limanowskiego, Roman Chruściel miał do dyspozycji jeden pokój. Pomieszczanie było ogrzewane kaflowym piecem. Dzień zaczynał od napalenia w nim drewnem. Nie było toalety, ale była umywalka. Na środku stała duża prasa do wykonywania odbitek, która czasem służyła też, jako stół. W lewym rogu biurko - przy nim fotel, jakieś krzesła - a w prawym kwiatek - bluszcz, który piął się po framudze jednego z dwóch okien - oraz sztaluga.

    Wzdłuż ścian wisiały linki, na których Roman Chruściel wieszał pachnące drukarską farbą odbitki swoich prac.
    'Niedokończona historia. Roman Chruściel' to tytuł wystawy, którą można oglądać od czwartku w Galerii Stara Łaźnia im. Leszka Dutki w Zawierciu. </p> 'Niedokończona...' bo też urodzony w 1935 roku Roman Chruściel odszedł zdecydowanie za wcześnie. W 1995 roku w sosnowieckiej Galerii Extravagance odbyła się jego ostatnia, jubileuszowa wystawa. Obchodził wówczas 35-lecie pracy twórczej. Zaprezentował wtedy 57 prac. Zawarł w nich, jak napisano, 'całą filozofię przemijania'. Niestety w kolejnym roku zmarł... </p> - Jakie byłyby kolejne historie? Może byłyby spojrzeniem na świat oczami nowego pokolenia, które zaczynało się wtedy plątać tacie pod nogami? Tego się nie dowiemy. Historia pozostanie niedokończona - mówi Arkadiusz Chruściel, syn artysty i jeden z kuratorów wystawy. Na zdjęciu praca pt. 'Do pracy'. (linoryt, lata 60.).
    Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
    4 z 14

    'Niedokończona historia. Roman Chruściel' to tytuł wystawy, którą można oglądać od czwartku w Galerii Stara Łaźnia im. Leszka Dutki w Zawierciu.

    'Niedokończona...' bo też urodzony w 1935 roku Roman Chruściel odszedł zdecydowanie za wcześnie. W 1995 roku w sosnowieckiej Galerii Extravagance odbyła się jego ostatnia, jubileuszowa wystawa. Obchodził wówczas 35-lecie pracy twórczej. Zaprezentował wtedy 57 prac. Zawarł w nich, jak napisano, 'całą filozofię przemijania'. Niestety w kolejnym roku zmarł...

    - Jakie byłyby kolejne historie? Może byłyby spojrzeniem na świat oczami nowego pokolenia, które zaczynało się wtedy plątać tacie pod nogami? Tego się nie dowiemy. Historia pozostanie niedokończona - mówi Arkadiusz Chruściel, syn artysty i jeden z kuratorów wystawy. Na zdjęciu praca pt. 'Do pracy'. (linoryt, lata 60.).
    - Odkąd pamiętam towarzyszyły mi historie mojego taty. Obrazy cięte ostrymi dłutami w gumowych arkuszach, pojawiające się jak za dotknięciem magicznej różdżki na papierze w kombinacjach czerni i bieli. Czasem pomagałem w tym procesie, dociskając papier do matrycy kolistymi ruchami łyżki stołowej. I zawsze towarzyszyła mi ciekawość: co zobaczę na pierwszej odbitce? Potem była już pracownia taty i prasa. Łyżka znalazła miejsce w składzie historii zakończonych - opowiada Arkadiusz Chruściel. Na zdjęciu praca pt. 'Przeobrażenia' (linoryt, lata 70.).
    Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
    5 z 14

    - Odkąd pamiętam towarzyszyły mi historie mojego taty. Obrazy cięte ostrymi dłutami w gumowych arkuszach, pojawiające się jak za dotknięciem magicznej różdżki na papierze w kombinacjach czerni i bieli. Czasem pomagałem w tym procesie, dociskając papier do matrycy kolistymi ruchami łyżki stołowej. I zawsze towarzyszyła mi ciekawość: co zobaczę na pierwszej odbitce? Potem była już pracownia taty i prasa. Łyżka znalazła miejsce w składzie historii zakończonych - opowiada Arkadiusz Chruściel. Na zdjęciu praca pt. 'Przeobrażenia' (linoryt, lata 70.).
    - Pierwsze historie to fascynacja pięknem przemysłu oraz miastem. Jeszcze inne to prace antywojenne. Kolejne to tematyka morska i sakralna. Obie łączą się w ikonach wykonywanych na małych deskach kuchennych, z wygładzonych przez morze, znalezionych na nadbałtyckich plażach, kawałków drewna - mówi Arkadiusz Chruściel.
    Karolina Kindler-Skowronek
    6 z 14

    - Pierwsze historie to fascynacja pięknem przemysłu oraz miastem. Jeszcze inne to prace antywojenne. Kolejne to tematyka morska i sakralna. Obie łączą się w ikonach wykonywanych na małych deskach kuchennych, z wygładzonych przez morze, znalezionych na nadbałtyckich plażach, kawałków drewna - mówi Arkadiusz Chruściel.
    Roman Chruściel należał do utworzonej w 1956 r. Grupy 'Zagłębie' i Związku Polskich Artystów Plastyków. Wziął udział w 94 wystawach krajowych zbiorowych, 8 zbiorowych wystawach za granicą oraz 6 wystawach międzynarodowy Współpracował także z wydawnictwem 'Śląsk'. Na początku lat 90. związał się z redakcją 'Ekspresu Zagłębiowskiego' i wydawnictwem SOWA-PRESS; projektował okładki, karty tytułowe, wykonywał rysunki do książek wydawanych przez tę oficynę. Na zdjęciu praca pt. 'Miasto VI' (linoryt lata 60.)
    Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
    7 z 14

    Roman Chruściel należał do utworzonej w 1956 r. Grupy 'Zagłębie' i Związku Polskich Artystów Plastyków. Wziął udział w 94 wystawach krajowych zbiorowych, 8 zbiorowych wystawach za granicą oraz 6 wystawach międzynarodowy Współpracował także z wydawnictwem 'Śląsk'. Na początku lat 90. związał się z redakcją 'Ekspresu Zagłębiowskiego' i wydawnictwem SOWA-PRESS; projektował okładki, karty tytułowe, wykonywał rysunki do książek wydawanych przez tę oficynę. Na zdjęciu praca pt. 'Miasto VI' (linoryt lata 60.)
    W latach 1976-81 był miejskim plastykiem przy Urzędzie Miejskim w Sosnowcu. Do tej pracy został oddelegowany, jako plastyk zatrudniony przy zakładach włókienniczych 'Politex' znajdujących się przy ulicy Żeromskiego.
    arch. Arkadiusz Chruściela
    8 z 14

    W latach 1976-81 był miejskim plastykiem przy Urzędzie Miejskim w Sosnowcu. Do tej pracy został oddelegowany, jako plastyk zatrudniony przy zakładach włókienniczych 'Politex' znajdujących się przy ulicy Żeromskiego.
    Roman Chruściel był również uznanym plakacistą. Tej sztuki uczył go profesor Bogusław Górecki, wykładowca ASP w Krakowie. Otrzymał nagrodę za plakat 'XX lat PRL'.
    arch. Arkadiusz Chruściela
    9 z 14

    Roman Chruściel był również uznanym plakacistą. Tej sztuki uczył go profesor Bogusław Górecki, wykładowca ASP w Krakowie. Otrzymał nagrodę za plakat 'XX lat PRL'.
    W latach 1976-81 był miejskim plastykiem przy Urzędzie Miejskim w Sosnowcu. Do tej pracy został oddelegowany, jako plastyk zatrudniony przy zakładach włókienniczych 'Politex' znajdujących się przy ulicy Żeromskiego.
    arch. Arkadiusz Chruściela
    10 z 14

    W latach 1976-81 był miejskim plastykiem przy Urzędzie Miejskim w Sosnowcu. Do tej pracy został oddelegowany, jako plastyk zatrudniony przy zakładach włókienniczych 'Politex' znajdujących się przy ulicy Żeromskiego.
    Praca pt. 'Rycerz' (linoryt lata 60.)
    Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
    11 z 14

    Praca pt. 'Rycerz' (linoryt lata 60.)
    Na wystawie zorganizowanej z okazji 25 rocznicy śmierci artysty można oglądać kolekcję dzieł, która jest własnością Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. W Zawierciu znajdują się również rysunki, grafiki i ikony z prywatnych kolekcji rodziny i przyjaciół.
    arch. Arkadiusz Chruściela
    12 z 14

    Na wystawie zorganizowanej z okazji 25 rocznicy śmierci artysty można oglądać kolekcję dzieł, która jest własnością Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. W Zawierciu znajdują się również rysunki, grafiki i ikony z prywatnych kolekcji rodziny i przyjaciół.
    Roman Chruściel był również uznanym plakacistą. Tej sztuki uczył go profesor Bogusław Górecki, wykładowca ASP w Krakowie. Otrzymał nagrodę za plakat 'XX lat PRL'.
    arch. Arkadiusz Chruściela
    13 z 14

    Roman Chruściel był również uznanym plakacistą. Tej sztuki uczył go profesor Bogusław Górecki, wykładowca ASP w Krakowie. Otrzymał nagrodę za plakat 'XX lat PRL'.
    Na wystawie zorganizowanej z okazji 25 rocznicy śmierci artysty można oglądać kolekcję dzieł, która jest własnością Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. W Zawierciu znajdują się również rysunki, grafiki i ikony z prywatnych kolekcji rodziny i przyjaciół.
    arch. Arkadiusz Chruściela
    14 z 14

    Na wystawie zorganizowanej z okazji 25 rocznicy śmierci artysty można oglądać kolekcję dzieł, która jest własnością Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. W Zawierciu znajdują się również rysunki, grafiki i ikony z prywatnych kolekcji rodziny i przyjaciół.
    Czytaj teraz
    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Kup prenumeratę, by czytać artykuły i je komentować

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego

      Tematy ważne dla Sosnowca

      Tematy
      Miejsca
      Ludzie

      Warto przeczytać

      Magazyn Kuchnia
      Magazyny
      Licytacje, przetargi
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu nie wyraża zgody na zwielokrotnianie ani inne korzystanie z utworów rozpowszechnionych w tym serwisie, w celu eksploracji tekstów i danych. Więcej informacji w zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych.