Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
1 z 12
Wojewoda śląski unieważnił uchwałę Rady Miejskiej Sosnowca, która miała sprawić, że pomnik Leona Kruczkowskiego stanie się muzealnym eksponatem. Ten zabieg ma uchronić pomnik przed usunięciem go z cokołu. Taki scenariusz jest realny od czterech lat, gdy nazwisko autora 'Niemców' znalazło się w wykazie patronów, którzy podlegają 'wymianie' na mocy tzw. ustawy dekomunizacyjnej.
Dzięki zdjęciom Dariusza Kindlera możemy cofnąć się do przełomu lat 70. i 80, gdy trwały prace nad pomnikiem, a potem nastąpiło jego odsłonięcie.
Uroczystości odbyły się 15 października 1980 roku. Na pierwszym planie Wilhelm Szewczyk - m.in. prozaik, publicysta i poeta z Katowic, który przybliżył tego dnia sylwetkę Leona Kruczkowskiego.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
2 z 12
Przed odsłonięciem pomnika goście z Sosnowca odwiedzili Zofię Kruczkowską, wdowę po pisarzu oraz jego syna Stefana. Do spotkania doszło w starej przedwojennej kamienicy w Warszawie. Pani Zofia zaproponowała herbatę, którą podała w porcelanowych filiżankach oraz pączki od Bliklego.
Na zdjęciu od lewej Roman Chruściel, wtedy miejski grafik, Stefan Kruczkowski, Zofia Wierzbicka, kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miasta w Sosnowcu oraz Włodzimierz Wójcik, profesor polonistyki Uniwersytetu Śląskiego.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
3 z 12
Autorem monumentu jest prof. Marian Konieczny, artysta znany i podziwiany w całej Polsce. Jego inne dzieła to m.in. pomnik warszawskiej Nike, pomnik Jana Matejki, czy pomniki Jana Pawła II. Twórczość artysty znajdziemy także w Japonii i Algierii. To kanon polskiej rzeźby monumentalnej.
Delegacja z Sosnowca odwiedziła w 1979 profesora Koniecznego w Krakowie. Ten przyjął gości w swoim domu z ogrodem, który znajdował się nad brzegiem Wisły. Przy domu była pracownia. To było wysokie na ok. 7 metrów pomieszczenie, w którym stał gliniany model pomnika.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
4 z 12
Odlew pomnika Leona Kruczkowskiego powstał w hali fabrycznej Gliwickich Zakładów Urządzeń Technicznych. Mężczyzna pierwszy z prawej to jego twórca Marian Konieczny. Wybitny rzeźbiarz publicznie zawsze pojawiał się z muchą pod szyją.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu.
5 z 12
Pośmiertna maska Leona Kruczkowskiego.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu.
6 z 12
Zofia Kruczkowska, Stefan Kruczkowski i Włodzimierz Wójcik w mieszkaniu pisarza w Warszawie.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu.
7 z 12
Odlew pomnika Leona Kruczkowskiego powstał w hali fabrycznej Gliwickich Zakładów Urządzeń Technicznych. Na zdjęciu Marian Konieczny. Wybitny rzeźbiarz publicznie zawsze pojawiał się z muchą pod szyją.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
8 z 12
W uroczystości odsłonięcia pomnika brała również udział młodzież z sosnowieckich szkół.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu
9 z 12
Cmentarny nagrobek Leona Kruczkowskiego w Warszawie
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu.
10 z 12
Delegacja z Sosnowca podczas pobytu w Warszawie złożyła również kwiaty na grobie Leona Kruczkowskiego. Na zdjęciu od lewej Zofia Wierzbicka, Włodzimierz Wójcik i Roman Chruściel.
Fot. Piotr Purzyński
11 z 12
Uchwała Rady Miejskiej w Sosnowcu została unieważniona, gdyż jej zapisy nie objęły gruntów, na których stoi pomnik. Miasto szuka sposobu, jak temu zaradzić.
Dodajmy, że uznanie pomnika za muzealny eksponat niesie za sobą szereg konsekwencji zawartych w ustawie o muzeach. Te dotyczą w szczególności opieki nad dziełem. Muzeum będzie odpowiedzialne za pomnik tak, jak za każdy inny eksponat. Tutaj sytuacja jest wyjątkowa, bo skoro pomnik ma być eksponatem plenerowym, nie obejdzie się pewnie bez jego zabezpieczenia.
Fot. arch. Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu.
12 z 12
Pióro pisarza położone na rękopisie 'Niemców'.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze
Jak Francja w 1939... Wystarczy przekazać wszystkie pomniki pod Muzeum Miejskie i zabezpieczyć np. systemem monitoringu wizyjnego oraz nadzorem kustosza, ale trzeba chcieć. Dlaczego wszystkie? Bo to logiczne.